
به گزارش پرتونیوز؛ درشرایطی که بسیاری از کشورها با چالشهای اقتصادی روبرو هستند، رشد تجارت خارجی کشور نشاندهنده روند مثبت و امیدوارکنندهای است که در ۱۱ ماهه امسال رقم خورده است. طبق گزارشهای رسمی، ارزش تجارت خارجی ایران در این مدت به ۱۱۷ میلیارد دلار رسید که نشاندهنده رشد قابلتوجهی در مقایسه با سالهای گذشته است. این افزایش نه تنها به تقویت جایگاه کشور در بازارهای جهانی کمک کرده، بلکه موجب تنوع در صادرات و واردات، کاهش وابستگی به منابع نفتی و گسترش روابط اقتصادی با کشورهای مختلف شده است. آمارهای منتشرشده نشان میدهند که در ۱۱ ماهه ابتدایی سال جاری، حجم تجارت خارجی کشور به رقم بیسابقه ۱۱۷ میلیارد دلار رسید که این رشد بهویژه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، نمایان است. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش صادرات غیرنفتی کشور به بازارهای جهانی و بهبود روابط تجاری با کشورهای هدف بوده است. سهم صادرات غیرنفتی از این رقم رشد قابلتوجهی را نشان میدهد و بخشهای مختلفی از جمله پتروشیمی، صنایع فلزی، کشاورزی، و مواد معدنی از مهمترین حوزههای صادراتی ایران در این مدت بودهاند. گفتنیست که صادرات غیرنفتی در سال جاری نسبت به سال گذشته رشد چشمگیری داشته است. براساس گزارشهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، محصولات پتروشیمی و فرآوردههای فلزی بیشترین سهم را در این رشد ایفا کردهاند. بهویژه صادرات پتروشیمی با توجه به ظرفیتهای بالای کشور در این بخش، توانسته است به یکی از منابع اصلی ارزآوری تبدیل شود.
روند واردات کالاها چطور بوده است؟
در کنار افزایش صادرات، واردات کشور نیز در سال جاری شاهد روند مثبتی بوده است. واردات کالاهای اساسی، تجهیزات صنعتی، و فناوریهای نوین به کشور بهمنظور تأمین نیازهای داخلی و تقویت زیرساختها افزایش یافته است. این واردات نه تنها به بهبود کیفیت تولیدات داخلی کمک کرده بلکه در فرآیند انتقال تکنولوژی و افزایش توان رقابتی صنایع کشور نیز نقش مهمی ایفا کرده است.
تأثیرات رشد تجارت خارجی بر اقتصاد کشور چیست؟
تقویت ارزآوری و کاهش وابستگی به نفت: یکی از مهمترین اثرات رشد تجارت خارجی، افزایش ارزآوری و کاهش وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است. با توجه به تحریمهای بینالمللی و نوسانات قیمت نفت، رشد صادرات غیرنفتی میتواند موجب پایداری بیشتر در اقتصاد کشور شود و وابستگی به نفت را بهطور مؤثری کاهش دهد.
ایجاد فرصتهای شغلی و افزایش اشتغال: رونق تجارت خارجی، بهویژه در بخشهای صادراتی، میتواند موجب افزایش اشتغال در صنایع مختلف شود. با توجه به این که بسیاری از بخشهای صادراتی کشور، از جمله پتروشیمی و فولاد، نیاز به نیروی انسانی دارند، افزایش تولید و صادرات در این بخشها میتواند فرصتهای شغلی جدیدی ایجاد کند.
تقویت روابط تجاری با کشورهای مختلف: رشد تجارت خارجی به گسترش روابط اقتصادی با کشورهای مختلف کمک کرده است. ایران توانسته است با کشورهای آسیایی، اروپایی و آفریقایی روابط تجاری جدیدی برقرار کند که این امر میتواند در بهبود موقعیت استراتژیک کشور در بازارهای جهانی مؤثر باشد.
توسعه زیرساختها و ارتقای صنایع داخلی: افزایش تجارت خارجی موجب توسعه زیرساختها، بهویژه در بخش حملونقل، بنادر و خطوط ریلی میشود. این توسعه زیرساختها نه تنها به بهبود فرآیندهای تجاری کمک میکند بلکه ظرفیت تولید و صادرات را نیز افزایش میدهد.
چگونه میتوان رونق تجارت خارجی را حفظ کرد؟
برای حفظ و تقویت رونق تجارت خارجی کشور، نیاز به یک سری اقدامات استراتژیک و بلندمدت وجود دارد. این اقدامات به شرح زیر میباشند:
تنوع در بازارهای هدف: یکی از راههای حفظ رونق تجارت خارجی، تنوع در بازارهای هدف است. درحقیقت باید تلاش کرد تا روابط تجاری بهویژه با کشورهای آسیایی، اروپایی و آفریقایی گسترش یابد و از وابستگی به بازارهای خاص جلوگیری شود. همچنین ایجاد توافقات تجاری با کشورها و بلوکهای اقتصادی مختلف میتواند به کاهش ریسکهای تجاری کمک کند.
تقویت زیرساختهای تجاری و لجستیکی: برای حفظ رونق تجارت خارجی، ضروری است که زیرساختهای حملونقل، بنادر، و خطوط ریلی کشور بهطور مداوم بهبود یابد. همچنین باید به توسعه تکنولوژیهای نوین در صنعت لجستیک و فرآیندهای گمرکی توجه ویژهای شود تا سرعت و کارایی در تجارت افزایش یابد.
حمایت از صادرات غیرنفتی: استمرار رشد صادرات غیرنفتی نیازمند حمایتهای دولتی و تسهیل فرآیندهای تجاری است. ارائه مشوقهای مالیاتی، کاهش تعرفههای گمرکی و بهبود شرایط حقوقی برای صادرکنندگان میتواند موجب ترغیب بیشتر بخش خصوصی به سرمایهگذاری و گسترش صادرات شود.
تقویت دیپلماسی اقتصادی: برای گسترش تجارت خارجی، تقویت دیپلماسی اقتصادی و ایجاد روابط تجاری با کشورهای جدید از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین باید از ظرفیتهای دیپلماتیک برای ایجاد توافقات تجاری و کاهش موانع در مسیر صادرات استفاده کرد.
نوسازی و ارتقای صنایع داخلی: برای حفظ رونق تجارت خارجی، ضروری است که صنایع داخلی بهویژه در بخشهای تولیدی، فناوری و صنعتی، بهطور مداوم نوسازی و ارتقا یابند. توسعه فناوریهای نوین، افزایش کیفیت تولیدات داخلی و کاهش هزینههای تولید از جمله اقدامات کلیدی برای بهبود رقابتپذیری کالاهای صادراتی کشور است.
سخن پایانی
رشد تجارت خارجی کشور به ۱۱۷ میلیارد دلار در ۱۱ ماهه امسال نشاندهنده پویایی و تحرک مثبت در این بخش از اقتصاد است. این روند مثبت میتواند زمینهساز توسعه اقتصادی پایدار کشور باشد و کشور را در مسیر تقویت جایگاه خود در بازارهای جهانی قرار دهد. برای حفظ این روند و ادامه رشد تجارت خارجی، لازم است که دولت و بخش خصوصی با همکاری نزدیک، برنامهریزی دقیق و استراتژیهای جامع را برای تقویت روابط تجاری و ارتقای زیرساختها بهکار گیرند. استمرار حمایت از بخشهای غیرنفتی، تنوع در بازارهای هدف و استفاده از ظرفیتهای دیپلماسی اقتصادی میتواند موجب تثبیت و گسترش روند مثبت تجارت خارجی کشور شود.