به گزارش پرتونیوز؛ حمل‌ونقل جهانی در حال تجربه یک تحول بنیادین است. تغییرات اقلیمی، نگرانی‌های زیست‌محیطی و افزایش قیمت سوخت‌های فسیلی، کشورها و شرکت‌های خودروسازی را به سمت تولید و استفاده گسترده از خودروهای برقی سوق داده است. درحالی‌که خودروهای بنزینی و دیزلی همچنان بخش عمده‌ای از بازار را تشکیل می‌دهند، پیشرفت فناوری باتری، افزایش آگاهی عمومی نسبت به مزایای زیست‌محیطی خودروهای برقی و سیاست‌های تشویقی دولت‌ها، نشان می‌دهد که استفاده گسترده از این خودروها در ۵ تا ۱۰ سال آینده به یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر تبدیل خواهد شد.

این تحول، اما نیازمند آماده‌سازی زیرساخت‌ها، تقویت سیاست‌های حمایتی و ایجاد یک بازار رقابتی است تا هم نیاز مصرف‌کنندگان تأمین شود و هم شرکت‌های فعال در این صنعت بتوانند با نوآوری و ارائه محصولات متنوع، رشد پایدار داشته باشند. در این گزارش، چشم‌انداز استفاده گسترده از خودروهای برقی و بسترهای موردنیاز برای ایجاد بازاری رقابتی در این صنعت بررسی خواهد شد.

*رشد جهانی خودروهای برقی؛ روندی غیرقابل توقف

طبق گزارش‌های اخیر، بازار خودروهای برقی با رشد سالانه دو رقمی در حال گسترش است. کشورهای پیشرو در این حوزه مانند چین، آمریکا و کشورهای اروپایی، سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی برای توسعه این فناوری و زیرساخت‌های مرتبط انجام داده‌اند. شایان ذکر است تا بگوییم که عوامل کلیدی این رشد عبارت‌اند از:

پیشرفت فناوری باتری‌ها: کاهش هزینه تولید باتری‌های لیتیوم‌یون و افزایش ظرفیت آن‌ها، خودروهای برقی را به گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر تبدیل کرده است.

حمایت‌های دولتی: یارانه‌ها، معافیت‌های مالیاتی و طرح‌های تشویقی برای خرید خودروهای برقی، تقاضای این خودروها را افزایش داده است.

قوانین زیست‌محیطی سختگیرانه:ممنوعیت تولید خودروهای دیزلی و بنزینی در برخی کشورها تا سال ۲۰۳۰، خودروسازان را به تغییر مسیر سوق داده است.

افزایش آگاهی عمومی: تمایل مصرف‌کنندگان به کاهش ردپای کربنی خود، یکی از محرک‌های اصلی این بازار است. درنهایت می‌توان عنوان داشت که در افق ۵ تا ۱۰ سال آینده، پیش‌بینی می‌شود که سهم خودروهای برقی از بازار جهانی خودروها به بیش از ۳۰ درصد برسد.

*چالش‌ها و نیازمندی‌های زیرساختی

علیرغم رشد چشمگیر، توسعه استفاده از خودروهای برقی با چالش‌هایی همراه است که باید برای رفع آن‌ها برنامه‌ریزی دقیقی صورت گیرد.

شبکه شارژ گسترده و قابل‌اعتماد: یکی از مهم‌ترین موانع برای گسترش خودروهای برقی، کمبود ایستگاه‌های شارژ عمومی است. مصرف‌کنندگان به شبکه‌ای گسترده و در دسترس از ایستگاه‌های شارژ سریع و معمولی نیاز دارند تا نگرانی‌های مربوط به محدوده پیمایش خودروها برطرف شود.

تولید و بازیافت باتری‌ها: با افزایش تقاضا، نیاز به تولید باتری‌های بیشتر و همچنین ایجاد زیرساخت‌های بازیافت برای مدیریت پسماندهای الکتریکی افزایش خواهد یافت. این مسئله مستلزم سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پاک و کاهش وابستگی به منابع کمیاب مانند لیتیوم و کبالت است.

زیرساخت برق پایدار: توسعه خودروهای برقی نیازمند تقویت شبکه برق است. این شامل افزایش ظرفیت تولید برق، استفاده از منابع تجدیدپذیر و ایجاد سیستم‌های هوشمند مدیریت بار در شبکه می‌شود.

قیمت‌گذاری و رقابت‌پذیری: قیمت بالای خودروهای برقی همچنان یکی از موانع اصلی برای ورود گسترده آن‌ها به بازار است. تولید انبوه، نوآوری در طراحی و رقابت میان تولیدکنندگان می‌تواند به کاهش قیمت‌ها کمک کند.

*فرصتی برای تحول صنعت خودرو داخلی

جمهوری اسلامی ایران ، به‌عنوان کشوری با چالش‌های زیست‌محیطی و وابستگی به سوخت‌های فسیلی، می‌تواند از این تحول جهانی برای تقویت اقتصاد خود بهره‌برداری کند. مهم‌ترین اقدامات موردنیاز عبارت‌اند از:

سیاست‌های تشویقی دولت: معافیت‌های مالیاتی، ارائه تسهیلات خرید خودروهای برقی و حمایت از سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی در این حوزه.

توسعه زیرساخت‌ها: ایجاد شبکه ایستگاه‌های شارژ در شهرهای بزرگ و مناطق بین‌شهری.   حمایت از تولید داخلی: سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای برقی و باتری‌های پیشرفته در داخل کشور، که می‌تواند به کاهش وابستگی به واردات کمک کند.

فرهنگ‌سازی عمومی: آگاهی‌بخشی درباره مزایای خودروهای برقی برای محیط زیست و اقتصاد خانوار.

*رقابت در بازار خودروهای برقی؛ نیازی اساسی

یکی از الزامات ورود گسترده به عصر خودروهای برقی، ایجاد یک بازار رقابتی است که در آن تولیدکنندگان داخلی و خارجی بتوانند با ارائه محصولات متنوع و نوآورانه، به نیازهای مختلف مصرف‌کنندگان پاسخ دهند. برای ایجاد چنین بازاری، موارد زیر اهمیت دارد:

حمایت از استارت‌آپ‌ها و نوآوران: ارائه تسهیلات و سرمایه‌گذاری برای شرکت‌های نوپا در حوزه خودروهای برقی و فناوری‌های مرتبط.

باز شدن درهای بازار به شرکت‌های خارجی: جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تسهیل واردات فناوری‌های پیشرفته.

ایجاد رقابت سالم: جلوگیری از انحصار و تسهیل ورود تولیدکنندگان جدید به بازار.

ارتقای کیفیت خدمات پس از فروش: ارائه خدمات مطمئن و گسترده برای جلب اعتماد مصرف‌کنندگان.

*نتیجه‌گیری

چشم‌انداز استفاده گسترده از خودروهای برقی در ۵ تا ۱۰ سال آینده، فرصتی بی‌نظیر برای تحول در صنعت حمل‌ونقل و کاهش اثرات زیست‌محیطی است. جمهوری اسلامی ایران  نیز می‌تواند با اتخاذ سیاست‌های مناسب، توسعه زیرساخت‌ها و حمایت از تولید داخلی، به یکی از بازیگران اصلی این حوزه تبدیل شود. رقابت در بازار خودروهای برقی، نه‌تنها به کاهش قیمت‌ها و افزایش کیفیت منجر می‌شود، بلکه به رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی نیز کمک خواهد کرد.

با توجه به نیازهای زیرساختی و چالش‌های موجود، برنامه‌ریزی دقیق و همکاری میان بخش‌های دولتی و خصوصی، کلید موفقیت در این مسیر خواهد بود. جمهوری اسلامی ایران  می‌تواند با گام‌های حساب‌شده، هم‌زمان با جهان وارد عصر جدید حمل‌ونقل پایدار شود و از این تحول جهانی بهره‌برداری کند.